علم لا یتناهی

دانستنی های علمی,شخصیت های برجسته ی علمی,مقالات علمی...

علم لا یتناهی

دانستنی های علمی,شخصیت های برجسته ی علمی,مقالات علمی...

سوالات درس زیست شناسی سال دوم تجربی

«فصل اول»

 

1- ساختمان تارعنکبوت چگونه است و مولکول آن چیست ؟

 2- خصوصیات یک تار عنکبوت چیست؟

3-  مواد آلی راتعریف کنید؟

4- هیدروکربن چیست ؟

5- اتم کربن با چند اتم میتواند پیوند کووالانسی قرار دهد چرا؟

6- اسکلت کربنی چیست؟

7- مولکول درشت مولکول چیست؟مثال بزنید0

8- پلی مر را تعریف کرده مثال بزنید0

9- مونومر را تعریف کرده مثال بزنید0

 10- مونومرهای پروتئین چند نوع ومونومرهای نوکلو ئیدها چند نوع هستند؟                                        

11-سنتز آبدهی چیست؟

12- هیدرولیز چیست؟

13- تجزیه وتشکیل یک پلی مر به کمک چه وا کنش هایی انجام می گیرد؟

14- مونومرهای پلی ساکارید ها چه مولکول هایی هستند؟ مهم ترین آن ها کدامند؟

15- هگزوزها(6کربنی) شامل مونوساکاریدهای 1...........2............3.............0

16- قندهای پنج کربنی (مونو ساکارید های 5 کربنی ) شامل ...............و...............هستند0

17- قند خون ما چه نا میده می شود در کجا ساخته می شود؟

18- فروکتوز در ............وجود دارد0

19- ازسنتز آب دهی مونوساکارید های گلوکوز و گالاکتوز دی ساکارید ..............به وجود می آید0

20- پلی ساکارید چگونه به وجود می آید یک مثال بزنید0

21- مونومرهای سازنده ی نشاسته چه نام دارند؟

22- انواع پلی ساکارید را نام ببرید0

23- سلول های گیاهی چگونه گلوکز راذخیره می کنند وچگونه ازآن استفاده می کنند؟

24- سلول های جانوری گلوکز را به چه صورت ذخیره می کنند؟ کجای بن جانوران ذخیره می شود؟

25- فیبریل سلولزی چیست؟

26- چرا انسان نمی تواند سلولز را تجزیه کند؟

27-الیاف راتعریف و نقش آن را در بدن بنویسید؟                                                                                              

28- چرا حیواناتی مانند گاووموریانه و....می توانند سلولز را مورد استفاده قرار دهند؟

29- ویژگی همه ی لیپید ها چیست؟

30- همه ی لیپید ها از چه مولکول هایی ساخته شده اند؟

31-ذخیره ی انرژی چربی ها با پلی سا کاریدها با هم مقایسه کنید؟

32- تری گلسیرید چیست؟

33- مولکول سیر نشده چیست چه تفاوتی با مولکول سیرشده دارد؟

34- روی قوطی روغنی نوشته شده روغن نباتی جامد هیدروژنه منظور از این جمله چیست؟

35- خوردن چربی ها جانوری چه ضرری ممکن است داشته باشد؟

36- چهار دسته از لیپید ها را فقط نام ببرید؟

37- فسفولیپید چیست و چه ساختمانی دارد؟وچه تفاوتی با ساختمان تری گلسیرید دارد؟

38- چرا روغن گیاهی (نباتی) دردمای اتاق مایع هستند؟

39- افزایش کلسترول چه خطراتی به همراه دارد؟

40- دو لیپد نام ببرید که در غشای سلول یافت می شود؟

41- استروئید چیست یک مثا ل بزنید0

42- پروتئین ها درسلول چه نقشی دارند؟

43- مونومر های سازنده ی پروتئین ها چه نام دارد؟

44- پیوند پپتیدی چیست؟

45- دی پپتید چیست؟پلی پپتید چیست؟

46- مولکول پروتئین چگونه تشکیل می شود؟

47- یک پروتئین محلول یک پروتئین جامد مثال بزنید0

48- پروتئین هارا از نظر کاری که انجام می دهند به چه گروه هایی تقسیم می شوند؟فقط نام ببرید            

49- پروتئین ها را از چه نظر به گروههای مختلف تقسیم می کنند؟  

50- آلبومین چیست ودر جنین جوجه ی درحال رشد چه عملی انجام می دهید؟

51- پادتن از دسته ی کدام پروتئین ها محسوب می شود چه عملی انجام می دهد؟

52- کار هموگلبین چیست درآن چه ماده ی معدنی وجود دارد؟

53-هور مون ها ار کدام دسته ی پروتئین محسوب می شوند؟

54- مهم ترین گروه پروتئین ها کدامند چه کاری در سلول انجام می دهند ؟

55- آیا زندگی بدون آنزیم ها ممکن است؟ چرا؟

56- پراکسید هیدروژن در کجا ساخته می شود چه آنزیمی آن را تجزیه می کند؟به چه موادی تبد یل می شود؟

57- کاتالاز چیست چه عملی انجام می دهد؟

58- آنزیم ها از نظر محل اثر به چند گروه تقسیم می شوند؟

59- آنزیم برون سلولی چیست؟مثال بزنید0

60- آنزیم درون سلولی چه عملی انجام می دهد؟

61- مفهوم هر واکنش یک آنزیم را توضیح دهید؟

62- ویژگی های مشترک همه ی آنزیم ها چیست؟

63- آیا تولید آنزیم دربدن رو به کاهش است؟    

64- چرا آنزیم ها در دمای بالای 45 غیرفعال می شوند؟

65- طرح ساده ای جهت چگونگی عمل آنزیم ها ترسیم کنید؟

66- جایگاه فعال درآنزیم چیست؟

67- تفاوت پیش ماده وفرآورده در چیست؟

68- تبدیل پیش ماده به فرآورده چگونه صورت می گیرد؟

69- چرا هر آنزیم واکنش خاصی را انجام می دهد؟(چرا عمل آنزیم ها اختصاصی است)

70- چرا گرما ی زیاد وتغییرات اسیدی محیط عمل آنزیم را غیر ممکن می سازد؟

71- افزایش دما تا حدود 35 چه اثری بر فعالیت آنزیم ها دارد؟چرا؟

72- چند عامل دیگر که سرعت عمل آنزیم را باعث می شود نام ببرید0

73- چند عامل که کندی عمل آنزیم را باعث میشود رانام ببرید0

74- چرا حشره کش ها از فعالیت آنزیم ها جلوگیری می کند؟

75- در پودر های لبسشویی از کدام آنزیم ها استفاده می گردد؟

76- مهم ترین آزیم هایی که در صنعت کاربرد دارند کدامند؟

77- از پروتئاز در صنعت چه استفاده ای می کنند؟

78- آمیلاز چیست چه عملی انجام می دهد در صنعت چه کاربردی دارند؟

79- سلولاز چیست؟ در صنعت چه عملی انجام می دهد؟

80- از کاتالاز در صنعت چهماده ای را ایجاد می کنند؟

81- متابولیسم چیست؟

82- واکنش انرژی خواه چیست؟مثال بزنید0

83- واکنش انرژی زا چیست؟مثال بزنید0

84- ماده ای که انرژی را در خود ذخیره میکند تا در موقع لزوم آزاد کند چه نام دارد؟

85- ساختمانATP راتشریح کنید وبگویید انرژی چگونه درآن ذخیره می گردد؟

   1-پلی ساکارید ذخیره ای در جانوران در چه اندامهایی ذخیره می شود؟ ضمناً ساختمان تری گلیسریدها از چه بخش هایی تشکیل می شود؟

2- واکنش سنتز آبدهی را تعریف کرده و هیدرولیز لاکتوز را بنویسید؟

3- از پروتئین های نشانه ای و ذخیره ای هر کدام یک نمونه نام ببرید؟

4- ATP مخفف چیست؟ از ویژگیهای آنزیم ها دو مورد را بنویسید؟

5-  جایگاه فعال آنزیم را تعریف کنید؟

6-  با واکنش سنتز آبدهی، گلیکوژن تشکیل دهید؟

7- الف چگونه روغن های نباتی مایع را به حالت جامد در می آورند؟

ب- چرا آرسنیک از فعالیت آنزیم های جلوگیری می کند؟

8-     کدام یک از ترکیبات زیر مادة آلی نیست؟ چرا؟

9-      نوزادان عنکبوت چگونه توانایی تنیدن تار را پیدا می کنند؟

10-اگر شکل زیر شکل یک آنزیم فرضی باشد پیش مادة آن کدام است؟ چرا؟

11- الف- واکنش ترکیب مونومرها با هم چه نام دارد ؟ چرا؟

ب- مونومرهای سازندة کاتالاز و گلیکوژن کدامند؟

12- الف علت مایع بودن چربیهای گیاهی کدام است ؟ چگونه می توان آنها را بصورت جامد در آورد؟

ب- شباهت و تفاوت سلولز و گلیکوژن کدام است؟ یک مورد.

13- با و جودیکه می دانیم آنزیم ها با واکنش ها تغییر نمی کند چرا سلولها باید دائماً آنزیم بسازند؟

 14-الف- هنگام تشکیل یک پلی پپتید در سلول آب تولید می شود یا مصرف؟چرا؟

ب- کاربرد آنزیم های سلولاز و آمیلاز در صنعت چیست؟

15-آیا مولکول زیر یک هیدروکربن است؟چرا؟

16-دو نمونه از آنزیمهایی را که کاربرد صنعتی دارند نام ببرید؟

17-جاهای خالی را پر کنید.

18-آیا ترکیب مقابل هیدروکربن است ؟چرا؟

19- واکنش ترکیب دو مونومر چه نام دارد ؟چرا؟

20- کامل کنید.

21- الف- قندهای 5کربنی چه نام دارند؟

ب  -سلولهای جانوری گلولز اضافی خود را به چه صورتی ذخیره می کنند؟

ج- ویژگی مشترک تمام لیپیدها چیست؟

د- مونومر سازندة پروتئین ها چه نام دارد؟

و- آلبومین موجود در سفیدة تخم مرغ چه نوع پروتئینی است ؟

22- یک دی ساکارید گیاهی نام ببرید و با نوشتن واکنش هیدرولیز، مونومرهای آنرا مشخص کنید.

23-نوع لیپید را در موارد زیر مشخص کنید.

الف-  پوشش بخشهای جوان گیاه       ب کلسترول

ج ساختمان غشاء سلول            د- ذخیره انرژی در سلول

24-گرمای  زیاد بر عمل آنزیم ها چه تاثیری دراد؟( توضیح دهید).

25- مولکول ATP از دو بخش تشکیل شده است. بخشی که  -------- نام دارد و خود از 1مولکول باز آلی و 1 مولکول ------- ساخته شده است و بخش دیگر از سه مولکول ---- - ساخته شده است.

26- آزمایشی طرح کنید که بتوان آنزیم کاتالاز و آمیلاز را از هم تشخیص دارد.

27- الف مونومر گلیکوژن چه نام دارد.

ب- پادتن ها چه نوع پروتئینی هستند؟

ج- از کدام آنزیم در تهیة اسفناج استفاده می شود؟

28- الف- مونومر سازندة سلولز چه نام دارد؟

ب- واکنش تجزیه یک پلی مر به مونومرهای سازنده چه نام دارد؟

ج- کلسترول به کدام گروه از لیپیدها تعلق دارد؟

د- کدام آنزیم نشاسته را به قندهای ساده تبدیل می کند؟

29-منحنی زیر میزان فعالیت یک آنزیم فرضی را نسبت به تغییرPH محیط نشان می دهد. آنرا تفسیر کنید.

30- الف- اتم کربن با چند اتم دیگر می تواند پیوند کوالانسی بدهد.

ب- یک مونوساکارید 6 کربنه و یک مونوساکارید 5 کربنه نام ببرید.

ج- علت مایع یا جامد بودن چربیها چیست؟

31- الف- نوع پروتئین را در تار عنکبوت، البومین تخم مرغ، هورمون ها و هموگلوبین مشخص کنید؟

ب- انرژی در ATP چگونه ذخیره و چگونه آزاد می شود(واکنش مربوطه را بنویسید).

32- چهار کاربرد آنزیم در صنعت را بنویسید

۲۰ سخن از مشاهیر

1-  ما دیگران را فقط تا آن قسمت از جاده که خود پیموده‌ایم می‌توانیم هدایت کنیم. (اسکات پک)

2- آرزو دارم روزی این حقیقت به واقعیت مبدل شود که همه‌ی انسان‌ها برابرند. (مارتین لوتر‌کینگ)

3- بهتر است روی پای خود بمیری تا روی زانو‌هایت زندگی کنی. (رودی)

4- قطعاً خاک و کود لازم است تا گل سرخ بروید. اما گل سرخ نه خاک است و نه کود (پونگ)

5- بر روی زمین چیزی بزرگتر از انسان نیست و درانسان چیزی بزرگتر از فکر او. (همیلتون)

6- اگر طالب زندگی سالم و بالندگی‌رو می باشیم باید به حقیقت عشق بورزیم. (اسکات پک)

7- چیزی ساده تر از بزرگی نیست آری ساده بودن همانا بزرگ بودن است. (امرسون)

8- به نتیجه رسیدن امور مهم ، اغلب به انجام یافتن یا نیافتن امری به ظاهر کوچک بستگی دارد. (چاردینی)

9- آنکه خود را به امور کوچک سرگرم می‌کند چه بسا که توانای کاهای بزرگ را ندارد. (لاروشفوکو)

10-عمر آنقدر کوتاه است که نمی‌ارزد آدم حقیر و کوچک بماند. (دیزرائیلی)

 11- زندگی بسیار مسحور کننده است فقط باید با عینک مناسبی به آن نگریست. (دوما)

12- دوست داشتن انسان‌ها به معنای دوست داشتن خود به اندازه ی دیگری است. (اسکات پک)

13- عشق یعنی اراده به توسعه خود با دیگری در جهت ارتقای رشد دومی. (اسکات پک)

14کسانی خوشبخت هستند که فکر و اندیشه شان بسوی چیزی غیر از خوشبختی خودشان است. (استوارت میل)

-15- جهان هر کس به اندازه ی وسعت فکر اوست. (محمد حجازی)

16- در جستجوی نور باش، نور را می‌یابی. (آرنت)

17- تغییر دهنرگان اثر گذار در جهان کسانی هستند که بر خلاف جریان شنا می‌کنند. (والترنیس)

18- اگر زیبایی را آواز سر دهی ، حتی در تنهایی بیابان ، گوش شنوا خواهی یافت. (خلیل جبران)

19- روند رشد، پیچیده و پر زحمت است و در درازای عمر ادامه دارد. (اسکات پک)

20- هنر کلید فهم زندگی است. (اسکار وایله)

هندسه

هِندِسه مطالعه انواع روابط طولی و اشکال و خصوصیات آن‌ها است. این دانش همراه با حساب یکی از دو شاخه‌ قدیمی ریاضیات است.

واژه هندسه عربی شده واژه «اندازه» در فارسی است. در زبان انگلیسی به آن geometry و در زبان فرانسه به آن géométrie می‌گویند که هردو از γεωμετρία (گئومتریا) در زبان یونانی آمده که به معنای اندازه‌گیری زمین است.

 تاریخچه هندسه

احتمالاً بابلیان و مصریان کهن نخستین کسانی بودند که اصول هندسه را کشف کردند. در مصر هر سال رودخانه نیل طغیان می‌کرد و نواحی اطراف رودخانه را سیل فرا می‌گرفت. این رویداد تمام علایم مرزی میان املاک را از بین می‌‌برد و لازم می‌‌شد دوباره هر کس زمین خود را اندازه‌گیری و مرزبندی کند. مصریان روش علامت‌گذاری زمین‌ها با تیرک و طناب را ابداع کردند. آنها تیرکی را در نقطه‌ای مناسب در زمین فرو می‌‌کردند و تیرک دیگری در جایی دیگر نصب می‌شد و دو تیرک با طنابی که مرز را مشخص می‌‌ساخت به یکدیگر متصل می‌شدند. با دو تیرک دبگر زمین محصور شده و محلی برای کشت یا ساختمان سازی مشخص می‌شد.

در آغاز هندسه برپایه دانسته‌های تجربی پراکنده‌ای در مورد طول و زاویه و مساحت و حجم قرار داشت که برای مساحی و ساختمان و نجوم و برخی صنایع دستی لازم می‌شد. بعضی از این دانسته‌ها بسیار پیشرفته بودند مثلاً هم مصریان و هم بابلیان قضیه فیثاغورث را ۱۵۰۰ سال قبل از فیثاغورث می‌شناختند.

یونانیان دانسته‌های هندسی را مدون کردند و بر پایه‌ای استدلالی قراردادند. برای آنان هندسه مهم‌ترین دانش‌ها بود و موضوع آن را مفاهیم مجردی می‌دانستند که اشکال مادی فقط تقریبی از آن مفاهیم مجرد بود. در سال ۶۰۰ قبل از میلاد مسیح، یک آموزگار اهل ایونیا (که در روزگار ما بخشی از ترکیه به‌شمار می‌رود) به نام طالس، چند گزاره یا قضیه هندسی را به صورت استنتاجی ثابت کرد. او آغازگر هندسه ترسیمی بود. روش استنتاجی روشی است علمی (بر خلاف روش استقرایی) که در آن مساله‌ای به وسیله‌ی قضا‌یا و حکمها ثابت می گردد. فیثاغورث که او نیز اهل ایونیا و احتمالاً از شاگردان طالس بود توانست قضیه‌ای را که به‌نام او مشهور است اثبات (ریاضی) کند. البته او واضع این قضیه نبود.

اما دانشمندی به نام اقلیدس که در اسکندریه زندگی می‌‌کرد، هندسه را به صورت یک علم بیان نمود. وی حدود سال ۳۰۰ پیش از میلاد مسیح، تمام نتایج هندسی را که تا آن زمان شناخته بود، گرد آورد و آنها را به طور منظم، در یک مجموعه ۱۳ جلدی قرار داد. این کتابها که اصول هندسه نام داشتند، به مدت ۲ هزار سال در سراسر دنیا برای مطالعه هندسه به کار می‌‌رفتند.

براساس این قوانین، هندسه اقلیدسی تکامل یافت. هر چه زمان می‌‌گذشت، شاخه‌های دیگری از هندسه توسط ریاضیدانان مختلف، توسعه می‌‌یافت. امروزه در بررسی علم هندسه انواع مختلف این علم را نظیر هندسه ی تحلیلی و مثلثات، هندسه ی غیر اقلیدسی و هندسه ی فضایی مطالعه می‌‌کنیم.

خدمت بزرگی که یونانیان در پیشرفت ریاضیات انجام دادند این بود که آنان احکام ریاضی را به جای تجربه بر استدلال منطقی استوار کردند. قبل از اقلیدس، فیثاغورث (572-500 ق.م) و زنون (490 ق.م.) نیز به پیشرفت علم ریاضی خدمت بسیار کرده بودند.

در قرن دوم قبل از میلاد ریاضیدانی به نام هیپارک، مثلثات را اختراع کرد. وی نخستین کسی بود که تقسیم بندی بابلی هارا برای پیرامون دایره پذیرفت. به این معنی که دایره را به ۳۶۰ درجه و درجه را به ۶۰ دقیقه و دقیقه را به ۶۰ قسمت برابر تقسیم نمود و جدولی براساس شعاع دایره به دست آورد که وترهای بعضی قوسها را به دست می‌‌داد و این قدیمی‌ترین جدول مثلثاتی است که تاکنون شناخته شده است.

بعد از آن دانشمندان هندی موجب پیشرفت علم ریاضی شدند. در سده پنجم میلادی آپاستامیا، در سده ششم، آریابهاتا، در سده هفتم، براهما گوپتا و در سده نهم، بهاسکارا در پیشرفت علم ریاضی بسیار مؤثر بودند.

تقسیم بندی هندسه

هنـدسه مقـدماتی به دو قسمت تقسیـم می‌گردد:

  • هندسه ی مسطح یا اقلیدسی
  • هندسه ی فضایی یا هندسه ی نا اقلیدسی
  • هندسه خطی.
  • هندسه ی پویا

در هندسه مسطحه، اشکالی مورد مطالعه قرار می‌‌گیرند که فقط دو بعد دارند، هندسه فضایی، مطالعه اشکال هندسی سه بعدی است. این بخش از هندسه در مورد اشکال سه بعدی چون مکعبها ،استوانه ها، مخروط ها، کره‌ها و غیره است.

منابع

دانشنامهٔ رشد

آموزش گرامر زبان انگلیسی دوم دبیرستان

ماضی بعید "Past perfect tense"

این زمان برای بیان عملی است که در زمان گذشته و قبل از یک عمل دیگر به وقوع پیوسته باشد که اولین عمل را به ماضی بعید و دومین عمل را به گذشته ساده می نویسیم:

........ + (P.P) قسمت سوم فعل + had + فاعل

(قسمت سوم فعل با اضافه کردن ed به اخر فعل درست می شود مانند wash=washed ولی اگر فعل اصلی بی قاعده باشد قسمت سوم یا اسم مفعول آن را باید از آخر کتاب پیدا کرد . اینگونه فعل ها اسم مفعول مخصوص به خود دارند و بهتر است انها را حفظ کنیم. مانند see که اسم مفعول یا شکل سوم آن می شود seen )

وقتی دو تا عمل در گذشته اتفاق بیافتد اولی به ماضی بعید و دومی را به گذشته ساده می نویسیم. دیشب قبل از اینکه بخوابم مسواک زدم. دو تا عمل را در یک گذشته انجام دادم. پس مسواک زدن دورتر و ماضی بعید بوده که به ماضی بعید می نویسیم و دومین عمل رفتن به رختخواب بوده که به گذشته ساده می نویسیم. چون این زمان همیشه با ساده دیگری همراه است باید با دقت بیشتری عمل کنیم.

چند مثال برای این زمان

1)I was very tired because I had worked hard.

2)Mina had finished her homework before she went to bed

3) My brother ate dinner after he had watched cartoons.

برای سوالی کردن ماضی بعید جای had را با فاعل عوض می کنیم.

مثال:

Had she come home before her father arrived?

برای منفی کردن این زمان بعد از had کلمه notاضافه می کنیم.

مثال:

Alice had not studied her lessons before she came to class.

نکته:

۱- had را می توان بصورت مخفف نوشت.

  He had=He'd مثال:

۲- معمولا ماضی بعید با کلمات when,before,after,because و   untilبا جمله ای در زمان گذشته ساده مرتبط می شود.

مانند:

 1)I was very tired because I had worked hard.

2)Mina had finished her homework before she went to bed.

3) My brother ate dinner after he had watched cartoons.

4) He had eaten his lunch when I arried.

5) The  lecture  didn't  begin  until  every  one  had  arrived.    

تمرین و تست

1) John passed the exam because he ………. enough before taking it.
a) had studied *
b) has studied
c) would study
d) was studying

*جمله قبل از because زمان گذشته است و بعد از آن ماضی بعید استفاده می کنیم.
جان امتحانش را پاس کرد چون درس هایش را قبل از امتحان خوب مطالعه کرده بود. پس اولین عمل را به ماضی بعید می نویسیم یعنی خوب درس خوانده و بعد امتحان داده است. امتحان دادن را به گذشته ساده می نویسیم. پس گزینه a درست است.

2) I ………..the rooms before they arrived.
a) cleaned
b) had cleaned *
c) cleaning
d) have cleaned

*قبل از اینکه آنها برسند من اتاقم را تمیز کرده بودم. دو تا عمل در گذشته انجام دادم. اول تمیز کردن اتاق ها بوده، دومین عمل رسیدن آنها بوده است. اولین عمل را به ماضی بعید می نویسیم و جلوی before گذشته ساده قرار گرفته است. پس با توجه به جمله این که بعد از before آمده است و گذشته ساده است پس گزینه b درست است.

3) The lady ………..the dinner before her husband arrived.
a) will cook
b) had cooked *
c) would cook
d) has cooked

*آن بانو قبل از اینکه شوهرش برسد غذا را پخته بود. جمله بعد از before گذشته ساده است و پشت آن ماضی بعید قرار می گیرد. گزینه b درست است.

4) The guests left after they ………… lunch.
a) have eaten
b) eat
c) ate
d) had eaten *

*مهمان ها بعد از اینکه ناهارشان را خورده بودند رفتند. پس مهمان ها دو تا کار انجام دادند اول ناهار خوردند بعد رفتند. عملی که اول انجام دادند خوردن ناهار بوده است پس باید ماضی باشد و عملی که بعد از آن انجام شده گذشته ساده است. پس گزینه d درست است.

منبع:وبلاگ زبان ۸۵

نمونه سوال زبان فارسی دوم دبیرستان

101 سؤال از زبان فارسی 2 سال دوم دبیرستان

 

بخش اول : دستور 8 نمره               4 نمره  (از سوال 1-40)

1- دو جمله مثال بزنید که در آن ها نهاد جدا با شناسه مطابقت نکند.

2- نقش کلمه های جمله های زیر را مشخص کنید.

علی پرسید: آینده در دستان کیست ؟ - زمین به دور خورشید می گردد.   این پارچه از ابریشم است.

3- جمله ی « علی نامه می نویسد» را به جمله ی مجهول تبدیل کنید.

4- یکی از ویژگی های اسم « شناس» بودن آن است . دو نشانه از سه نشانه ی آن را ذکر کنید.

5- وابسته های « پیشین اسم » را نام ببرید و برای هریک دو نمونه مثال بیاورید .

6- وابسته های « پسین اسم » را نام ببرید و برای هریک دو نمونه مثال بیاورید.

7- ضمیرهای شخصی جدا و پیوسته را به ترتیب و  به همراه شخص هریک بنویسید.

8- جمله ی مستقل بر دو نوع است. دو نوع آن را نام ببرید. و مثال بزنید.

9- نام آوای هریک از کلمه های زیر را بنویسید .

کلاغ                   آب                      مرغ                          باد                          گنجشک

10- جدول زیر را کامل کنید.

             ویژگی ها   فعل

زمان دقیق

مصدر

وجه

شخص

شناسه

ضمیر جدا

بن مضارع

دوم شخص جمع

دارم می روم

 

 

 

 

 

 

 

 

برده است

 

 

 

 

 

 

 

 

خواهیم آمد

 

 

 

 

 

 

 

 

داشتی می گفتی

 

 

 

 

 

 

 

 

آمدند

 

 

 

 

 

 

 

 

11- ساخت هریک از اسم های زیر را مشخص کنید.

لاک پشت قرآن خوانی بوستان کارگر کتابخانه دبستان کارمند

12- ترکیب وصفی و ترکیب اضافی را مشخص کنید.

گل سرخ               کتاب زبان فارسی                       پیرمرد                     مرد پیر

13- از مصدر « گذشتن» صفت مفعولی و صورت های سه گانه ی صفت فاعلی بسازید.

14- مفرد جمع های مکسر زیر را بنویسید.

منازل                       مدارس                             ابنیه                                  قصور

15- هسته و انواع دقیق وابسته را در جمله های زیر مشخص کنید.

16- پنج مرحله  را  که یک جمله ی معلوم به جمله ی مجهول تبدیل می شود  با 3 مثال توضیح دهید.

17- واژه ی « خوشحال» را در دو جمله ی جداگانه به کار ببرید که دریکی مسند و در دیگری قید باشد.

18- کاربرد مؤدبانه ی ضمایر « او» و « تو» را بنویسید.

19- نهاد جدا و نهاد پیوسته باید در چه چیزهایی باهم مطابقت داشته باشند؟

20- متمم های قابل حذف چه نام دارند؟

21- هریک از اصطلاحات زیر رابا مثال توضیح دهید.

وجه اخباری وجه التزامی وجه امری

22- بن مضارع از مصدر « آمدن و شنیدن »  چه می شود؟

23- پنج ویژگی فعل را نام ببرید توضیح دهید و برای هریک مثالی بیاورید.

24- دو فعل دو وجهی بنویسید و هر فعل را در دو جمله ی جداگانه به کار ببرید. ( جمعاً چهار جمله)

25- روش ساخت هریک از فعل های زیر را تعریف کنید ، توضیح دهید.  و مقال بزنید.

ماضی نقلی ماضی التزامی ماضی بعید مضارع اخباری مضارع التزامی ماضی مستمر و مضارع مستمر

26- نمودار درختی هریک از جمله های زیر را رسم کنید. و نام هریک از اجزای جمله را به دقت بنویسید. نهاد جدا و پیوسته را نیز مشخص کنید.

من حافظه ی قوی دارم. هم کلاسی های امروز ما ، دوستان صمیمی فردای ما هستند . خورشیدمی درخشد.

27- دو جمله که فعل آن ها گذرا است و دو جمله که فعل آن ها ناگذر است بنویسید و فعل هرجمله را نیز مشخص کنید.

28- ساختمان گزاره سه نوع است. نام ببرید ، تعریف کنید و مثال بزنید.

29- هریک از اصطلاحات زیر را تعریف کنید و برای هریک دو نمونه مثال بیاورید.

1. فعل ساده  2. تکواژ 3. فعل پیشوندی 4. « وند»  5. کار کرد « وند»  6. فعل مرکب  7. فعل کمکی  8. بن فعل   9. مصدر

30- چهار ویژگی « اسم » را نام ببرید، تعریف کنید ، انواع آن را ذکر کنید و برای هریک ، دو نمونه مثال بیاورید.

31- اسم عام و اسم خاص را تعریف کنید تفاوت های آن دو و راه شناخت هریک را با مثال توضیح دهید.

32- صفت های بیانی زیر را تعریف نموده و برای هریک دو نمونه مثال بیاورید.

1. صفت بیانی ساده     2. صفت بیانی مرکب             3. صفت بیانی مشتق    4. صفت بیانی مشتق مرکب

33- اضافه ی تعلقی و غیر تعلقی چیست ، با ذکر چهار مثال توضیح دهید .

34- کدام ضمیرها می توانند وابسته ی پسین بپذیرند؟ توضیح دهید.

35- در مثال های زیر ، شبه جمله را مشخص کنید.

دریغا ! ملتی که جامه ای را بپوشند که خود نبافد و نانی را بخورد که خود گندمش را خرمن نکند. نشستن و افسوس خوردن و دست روی دست گذاشتن کار خردمندان نیست. اگر مرد میدانید ، بسم ا... و گرنه از وای وای گفتن کاری ساخته نیست.

36-  پس از تعریف قید ، بنویسید که قیدها از نظر وابستگی به چند نوع تقسیم می شوند ، نام ببرید و برای هریک مثالی بیاورید.

37- نشانه ی قید چیست و قیدهای نشانه دار و بی نشانه چه قیدهایی هستند؟ با مثال توضیح دهید.

38- فرق گروه قیدی و مسند و تفاوت متمم های قیدی و متمم های فعل در چیست؟ با مثال توضیح دهید.

39- آیا اسم خاص با جمع بستن به اسم عام تبدیل می شود؟ چرا؟

40- هریک از اصطلاحات زیر را تعریف کنید و مثال بزنید .

1) جمله ی مستقل  2) جمله ساده   3) جمله ی مرکب   4) پیوندهای وابسته ساز  5) جمله ی هسته 

6) جمله ی وابسته         7) پیوندهای همپایه ساز

بخش دوم : نگارش 5 نمره     25 سوال  ( از سوال 41- 65)

41- چرا کلمه « شوری ها» در زبان فارسی کاربرد ندارد؟

42- استاد مطهری عنوان کتاب « تماشاگه راز» را  از  چه راهی انتخاب کرده است؟

43- چهار مورد از ویژگی های یک مقاله ی خوب را بنویسید.

44- مراحل تهیه ی گزارش را نام برده و یکی  را توضیح دهید.

45- قسمت های تشکیل دهنده ی یک مقاله را نام ببرید ( 4 مورد)

46- دو مورد از ویژگی های زبان معیار را بنویسید.

47- « از ماست که برماست» اثر کیست؟ نویسنده عنوان نوشته ی خود را چگونه انتخاب کرده است؟

48- در هر نوشته دو نوع فهرست .................. و فهرست ................... وجود دارد.

49- صورت کامل هریک از علایم اختصاری زیر را بنویسید.

الخ.                  هـ . ش.             (س)                 (عج)            ر.ک.               چ.        صص.

50- کهن ترین فرهنگ لغت فارسی، چه نام دارد و تالیف کیست؟ 

51- نویسندگی به چیزی تشبیه شده است؟

52- برای انتخاب عنوان نوشته ، چه راه هایی وجود دارد؟ چهار مورد نام ببرید.

53- روش های کلی و عمومی تحقیق را نام ببرید.

54- فهرست راهنما که در پایان تحقیق قرار می گیرد شامل چه مطالبی می شود؟

55- گزارش ها از نظر اندازه ، موضوع ، چگونگی تهیه و .... به پنج نوع تقسیم می شوند. هریک را نام ببرید و به طور کامل توضیح دهید.

56- سه مرحله ی تهیه ی گزارش را به ترتیب نام برده و هریک را به طور کامل توضیح دهید.

57- نکته ی مهم در یادداشت برداری چیست ؟

58- در هرکتابخانه سه نوع برگه ( برگه دان)  وجود دارد؟ نام ببرید و بنویسید که این برگه ها به چه صورتی تنظیم شده اند؟

59- چهار فایده ی طرح نوشته چیست؟

60- نوشته ها به اعتبار قالب ، چند گونه هستند. 4 مورد نام ببرید.

61- ویرایش زبانی چیست؟ توضیح دهید.

62- جمله های زیر را ویرایش کنید.

- تاکنون ابتکارات علمی فراوانی از سوی متفکران ایران صورت گرفته است.

- برادر ابراهیم همان که از وارد شد دانشجوست.

- علی مثل خواهرش دانشجو نیست.

- باید از زشتی ها پرهیز و مبارزه کرد.

63- جاهای خالی را با عبارت های مناسب کامل کنید.

.............................................................................................. برخوردار شده است.

.............................................................................................. برخوردار می شویم.

64- در نگارش متن گزارش ، باید چه نکاتی رعایت شود؟

65- مقاله های « کتاب و کتاب خوانی» و « چنین رفت و ....» از نظر هدف و محتوا و شیوه ی نگارش چه نوع مقاله هایی هستند؟ توضیح دهید.

بخش سوم : زبان شناسی  4 نمره           20 سوال ( از سوال 66 تا 85)

66- چرا گوناگونی های سبکی و لهجه ای به یگانگی زبان آسیب نمی رسانند؟

67- دو لغت نامه ی عمومی زبان فارسی را نام ببرید و به طور کلی معرفی کنید.

68- واج های زبان به دو دسته ی .........................  و .............................. تقسیم می شوند.

69- 29 واج زبان فارسی را از اول تا آخر به ترتیب بنویسید.

70- تکواژ چیست ؟

71- واج چیست؟

72- هریک از اصطلاحات زیر را تعریف کنید و برای هریک دو نمونه مثال بیاورید.

تکواژ آزاد تکواژ وابسته کلمه ی مرکب ، کلمه ی مشتق ، انواع وند- ساخت واژه ی اشتقاقی ساخت واژه ی تصریفی

73- خطا و اشتباه در .................. رخ می دهد و اصطلاح آن به وسیله ی .............. صورت می گیرد.

 

74- در کدام یک از ساخت واژه های زیر « وند» اشتقاقی و در کدام یک « وند» صرفی به کار رفته است.

درخت ها مبارزه افشانه می نویسند دوستان آفرینش عالی ترین

75- کرو لال ها به جای نمود آوایی از چه چیزی استفاده می کنند؟

76- ریشه ی خط و نوشتار در کجاست ؟

77- ویژگی زبان محاوره را بنویسید. (4 مورد)

78- زبان چیست؟

79- هجا چیست؟

80- زبانشناسان هنگام نوشتن واج ها با حروف الفبا و حروف معمولی آن ها را با چه نشانه هابی نشان می دهند؟

81- برای کلمات تک هجایی ، دو هجایی ، سه هجایی ، چهار هجایی، و چند هجایی سه نمونه مثال بیاورید.

82- تعداد هجا( بخش) و واج های کلمات زیر را مشخص کنید.

دانش آسِمان - نَغز - کاشانه ، مهرَبان یادگار

83- از راه جانشین سازی واج ها در ساخت آوایی کلمه ی « نان» ده کلمه ی جدید بسازید.

84- تفاوت میان گفتار و نوشتار را بنویسید.

85- فواید تمایز میان زبان و گفتار را در یک بند بنویسید.

بخش چهارم : املا و بیاموزیم  3 نمره   16 سوال  ( از سوال 86-101)

86- چرا به کار بردن کلماتی چون « آشنائیّت » ، « خوبیّت » ، « ایرانیّت» درست نیست ؟ شکل درست این کلمات را بنویسید.

87- « حشو» را در کلمه های داده شده مشخص کنید. و دو نمونه ی دیگر مثال بیاورید.

سنگ حجر الاسود سال عام الفیل

88- آیا در پایان کلمه هایی مانند املا ، انشا و امضا همزه پایانی قرار می گیرد؟ چرا ؟

89- جمله های زیر را به صورت کوتاه و بی فعل بازنویسی کنید.

امام حسین (ع) هرگز تسلیم نمی شود. مسلمان هرگز دروغ نمی گوید.

90- چرا جمله ی « کتاب گلستان به وسیله ی سعدی شیرازی نوشته شده است» از نظر نگارشی صحیح نیست؟ آن را ویرایش کنید.

91- املای درست کلمات غلط زیر را بنویسید.

عادت معلوف رسای شهیدان صولت حیدری عاج فیل مدح و زم ماه آذار زمزمه ی مظلومانه اسیر و غریب رتل گران نماز گزار خدمت گزار

92- « حشو» یعنی چه ؟  با مثال توضیح دهید.

93- املای تشدید میانی  با تشدید پایانی چه تفاوتی دارد؟ برای هرکدام سه نمونه مثال بیاورید.

94- چرا املای « ی» میانجی بزرگ برشکل کوچک آن ترجیح دارد؟

95- « کژتابی» در جملات به چه معنی است؟ دو نمونه مثال بیاورید.

96- با کلمه های عربی که در فارسی هستند، چه باید بکنیم ؟  با مثال توضیح دهید.

97- نقش و تاثیر کاربرد« و» مبانیت یا استبعاد را  با دو مثال توضیح دهید.

98- با استفاده از فعل « برخوردار » شش جمله بنویسید که معنی این کلمه در آن ها فرق داشته باشد.

99- ملاک ما در انتخاب و گزینش صحیح املای یک کلمه چیست؟

100- برای هریک از کلمه های زیر دو هم خانواده بنویسید.

لذت حزن فصل- صغر

101- معنی کلمات زیر را با توجه به املای آن بنویسید.

شبح:       شبه               زمین               ضمین                غریب                 قریب

  تهیه شده در کارشناسی تکنولوژی گروه آموزشی متوسطه

شرح غزل حافظ کلاس دوم دبیرستان ( دل می رود زدستم....)

سعدی غزلی داردبر همین وزن و قافیه :

 مشتاقی و صبوری از حد گذشت یارا   گر تو شکیب  داری طاقت نماند ما را

                                                                      کشتی شکستگانیم : صفت مرکب و جمع  ....کشتی شکسته یعنی آنکه براثر طوفان گشتی او خرد و شکسته شده باشد. ( لغت نامه ) سعدی گوید: دو کس را حسرت از دل نرود و پای تغابن از گل برنیاید : تاجر کشتی شکسته و وارث با قلندران نشسته. کلیات ص۱۸۶ به جای (کشتی شکسته گانیم ) قرائت بهتر (کشتی نشستگانیم) نیز مشهور است .(برای تفصیل دراین باره ....ذهن وزبان حافظ به همین قلم ، ص۱۳۲و۱۳۳ ) باد شرطه : دکتر غنی می نویسد : شرطه لغت عربی نیست و قطعا اصل لغت سانسکریت هندی بوده است . در قرن چهارم ،بزرگ ابن شهریار ، رییس ناخدایان دریاهای بین خلیج فارس و هند بوده است . از او یادداشت های باقی مانده است او که هندی میدانسته می گوید : شرطه لغت سانسکریتی و هندی است و یک نوع بادی است . علامه ی قزوینی نیز گوید : باد شرطه باد موافق است . یعنی باد مساعدی که برای کشتی رانی مفید است و کشتی های شراعی را به طرف مقصد مسافرین سوق دهد .  سعدی نیز شرطه را به معنی مطلق باد به کار برده است .   بخت بلند باید و پس کتف زورمند  بی شرطه خاک برسر ملاح و بادبان  ....کلیات ص ۷۳۶  تو کوه جودی و من در میان ورطه ی فقر   مگر به شرطه ی اقبالت اوفتم به کران حافظ گوید کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز .  این کلمه با شرطه ی عربی به معنی عسس هیچ ربطی ندارد . و نه عربی است ونه فارسی . اصل املای این کلمه شرتا بوده است .  باشد که : بسی امید است . انتظار می رود . چه بسا و غالباً  در مقام تمنا گفته می شود .حافظ در جاهای دیگر می گوید : باشد که چو خورشید درخشان به درآیی .  باشد که از خزانه ی غیبم دوا کنند . باشد که چو وا بینی خیر تو در این باشد . به جای : یعنی  در حق . در جای دیگر می گوید : گرت زدست برآید مرادخاطر ما    به دست باش که خیری به جای خویشتن است .  سنایی : ای ججان جهان مکن به جای من / آن بد که نکرده ام به جای تو   دیوان ص۲۰۰۳ انوری : هرچه از وفا به جای من آن بی وفا کند / آن را وفا شمارم اگر چه جفا کند . دیوان ص ۸۳۳      سعدی : مرا به هر چه کنی دل نخواهی آزردن / که دوست هر چه پسندد به جای دوست رواست . مل :نبیذ باشد . عنصری گفت : به زرینه جام اندرون لعل مل / فروزنده چون لاله بر زرد گل  ( لغت فرس ، تصحیح دبیر سیاقی )  حلقه ی گل و مل در واقع این دو بیت منو چهری است  که ۹ بار  گل و ۸ بار مل را به کار برده است : 

  می ده پسرا بر گل ، گل چون مل ومل چون گل        خوشبوی ملی چون گل ، خودروی گلی چون مل       

   مل رفت به سوی گل ، گل رفت به سوی مل           گل بوی ربود از مل ، مل رنگ ربود از گل دیوان ص ۲۲۳

  معنای بیت :  دیشب در بزم گل و باده بلبل به زبان حال چنین می خواند : که ای ساقی می صبوح بیاور و ای مستان از پای افتاده از خود بی خبر از خواب برخیزید و خمار دوشین را با باده سحرگاهی بزدایید . صبوح : باده ای که پگاه می نوشند . در دیوان حافظ هم بارها به صورت صبوحی به کار رفته است و مشتقات ، صبوحی زده  ، صبوحی زادگان ، صبوحی کشان ، صبوحی کننان در دیوان او بسیار است . حافظ حتی صبو و صبوحی را برای خواب هم به کار برده است . در کوی نیکنامی :  مضمون این بیت حاکی از اندیشه های ملامتی و جبر انگاری حافظ است . در جای دیگر شبیه این مضمون می گوید (( گر نیستت رضایی حکم قضا بگردان )) تغییر کن : یعنی تغییر ده . در جای دیگر  گوید : این قدر هست که تغییر قضا نتوان کرد . تلخ وش : یعنی تلخ گونه ، تلخ مزه  البته پسوند ( وش ) برای بیان طعم غریب است و کم تر نظیر دارد . و  کنایه از              ( می )است . ام الخبائث :یعنی مادر و منشاء تباهی ها و صفت خمر است و اصل آن گرفته شده از حدیث نبوی است : الخمر ام الخبائث ومن شربها لم یقبل الله منها صلاة اربعین یوماً وان مات و هی فی بطنه مات میتة جاهلیة - ( مجمع الجوامع ، الجامع الکبیر ، سیوطی ، ص ۴۱۰ ) عطار در داستان شیخ صنعان گوید : بس کسا کز خمر ترک دین کند /بی شکی ام الخبائث این کند . ...منطق الطیر ص ۷۸  کمال الدین اسماعیل گوید : شیره ی انگور باشد هردو اما نزد شرع/ باشد از ام الخبائث فرق تا نعم الادام   دیوان ص ۳۲۲ اشهی لنا و احلی من قبلة العذارا  : برای ما دل انگیز تر و شیرین تر است از بوسه ی دوشیزگان . کیمیا  : شمس الدین عاملی در تعریف کیمیا می نویسد ( معرفت کیمیا تغییر صورت جوهری با جوهری دیگر و تبدیل مزاج آن به تطهیر و تحلیل و تعقید و مانند آن . آن را اکسیر و وصنعت نیز خوانند ) ..نفایس الفنون ، جلد۳ ص ۱۵۸   فن یا آرزوی ساختن طلا و نقره .... این فن افسانه وار و پر از رمز و راز که در آینده شاخص همه ی علوم غریبه است . در قرون نخستین میلادی در شهر اسکنریه مدعیان و هواخواهانی پیدا کرد . بعدها از طریق ترجمه های سریانی کتب یونانی به جهان اسلام راه یافت و سپس از طریق اندلس به اروپای قرون وسطی انتقال یافت وتا زمان پاراسلوس در قرن ۱۶ معتقدان فراوان داشت ....پاراسلوس کسی بود که کیمیا گری را با شیمی جدید پیوند زد ...با  تلخیص و تصرف از مقاله ی کیمیا ، دایرة المعارف فارسی .. کیمیا و مترادف آن ( اکسیر ) بارها در دیوان حافظ به کار رفته است :

 چو زر عزیز وجود است شعر من آری                   قبول دولتیان کیمیای این مس شد .   

     وفا مجوی زکس ور سخن نمی شنوی                      به هرزه طالب سیمرغ و کیمیا        

     می باش .  یک معنی استعاری کیمیا نظر پیر و مرشد کامل است . همین است که حافظ می گوید : آنچه زر می شود از پرتو آن قلب سیاه       کیمیاییی است که در صحبت درویشان است .      آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند    آیا بود که گوشه ی چشمی به ما کنند ؟                         غلام همت آن رند عافیت سوزم /   که در گداصفتی کیمیا گری داند .همچنین عشق و عاشقی را کیمیا و کیمیا گری گویند . چنان که حافظ گوید : دست از مس وجود چو مردان ره بشوی / تا کیمیای عشق بیابی و زر شوی گدایی در میخانه طرفه اکسیری است / گر این عمل بکنی خاک زر توانی کرد .قارون : حافظ بارها به گنج و قصه قارون اشاره کرده است :گنج قارون که فرو می رود از قهر هنوز /                             خوانده باشی که هم از غیرت درویشان است .     زبیخودی طلب یار می کند حافظ  /چو مفلسی که طلبکار گنج قارون است                                بیار ساقی آن کیمیای فتوح /که با گنج قارون دهد عمر نوح 

درقران چند بار نام قارون آمده است ( عنکبوت ۳۹، مومن ۲۴، قصص۷۶ تا۸۲) که به نحو موجزی داستان او و گنج بدفرجامش رابیان می کند .معنای بیت : هنگام تنگ دستی به جای آنکه در غم و غصه ی دنیا فرو روی ، به عیش و نوش بپرداز و بدان که می این مادهی حیرت انگیز و دگرگون کننده ی هستی گدایان را چون قارون بی نیاز و توانگر می سازد . البته عیش و نوش با تنگ دستی جمع نمی شود که این از مقوله ی تناقض گویی های مباح یعنی شطاحی های حافظ است .اما این که مراد از کیمیای هستی که توانگری می بخشد چیست در  بیت دیگری از  حافظ  به آن اشاره کرده است :           ای گدای خانقه برجه که در دیر مغان     می دهند آبی و دل ها را توانگر می کنند .سرکش مشو ... : کسروی این بیت را بی معنی خوانده است . می نویسد : این شعر از بس چرند است من هیچ نمی دانم چه معنایی بکنم و چه نویسم .  سرکش مشو زیرا اگر سرکش شوی چون شمع از غیرتت بسوزد ، دلبر که سنگ خارا در کف او همچون موم است . شما بیندیشید که آیا از این معنایی توان در آورد ؟ (حافظ چه می گوید نوشته ی احمد کسروی ، چاپ چهارم ، ص۳۵و۳۶ پیداست که کسروی نمی توانسته است بیت را درست بخواند و ضمنی (غیرتت ) نه مفعولی بلکه ملکی می گرفته ، و سوزد را نه متعدی بلکه لازم می انگاشته است . حال آن که مراد از دلبر در این بیت معشوق ازلی (خداوند ) و مراد از غیرت ، غیرت الهی است و معنای بیت چنین است : که از حدود الهی از جمله رسم وفاداری عاشق تجاوز و تعدی نکن وگرنه خداوند که همه چیز در ید قدرت اوست تو را به آتش غیرت خود خواهد سوزاند . آیینه ی سکندر : آیینه ی اسکندر ، آیینه ی سکندری   مخلوطی از افسانه و حقیقت است .مرادازآیینه سکندر ،آیینه اسکندریه است یعنی آیینه ای است که گویند در فانوس دریایی (منارة البحر ) معروف واقع در شبه جزیره فاروس در اسکندریه تعبیه شده است وکشتی ها رااز صد میل راه نشان می داده است واز عجایب هفت گانه ی عالم شمرده می شود .طبق افسانه آن مناره را به دستیاری ارسطو بنا کرده وفرنگیان از غفلت پاسبان استفاده کرده ،آیینه را در آب افکندند واسکندریه را بر هم زدند و ارسطوبه فسون واعداد آن را از قعر دریا بیرون آورد .دراصل این مناره را بطلمیوس سوتر (رهاننده ،نجات بخش ،متوفای 81قبل از میلاد ) ساخته یا تکمیل کرده است .اما از آنجا که بنای اسکندریه ونیز این مناره را به خود اسکندر نسبت داده اند ،لذا آن آیینه افسانه ای یا واقعی را نیز به اسکندر نسبت داده اند . یاقوت (متوفای 626ق) در معجم البلدان بازدید خود را از این مناره شرح می دهد و می گویداز جای آیینه ای که تصور می کردند بر بالای آن نصب شده ورسیدن کشتی ها را از دور خبر می دهد ،جستجو کردم و چیزی نیافتم (برهان قاطع ،لغت نامه ،فرهنگ معین ودایرة المعارف فارسی ، ذیل کلمه فاروس ) .حافظ اشاره های دیگری هم به آیینه اسکندر دارد : نه هر که آیینه سازد سکندری داند /من آن ایینه را روزی به دست ارم سکندر وار .           حافظ در این بیت ، صفت افسانه ای دیگری هم به آیینه سکندر افزوده است و آن غیب نمایی این آیینه است وان را کمابیش به پایه جام جم رسانده است .(درباره خلط شدن جام جم وآیینه اسکندر ،مکتب حافظ ص 214تا216)دارا :این پادشاه همان دارای بزرگ است که به دست اسکندر درسال 330قبل از میلاد  کشته شد و در تواریخ متاخر اورا به عنوان داریوش سوم می شناسیم . ( لغت نامه ) سرگذشت او و شرح شکستش در شاهنامه ی فردوسی و اسکندر نامه ی نظامی به شیوه ی دل پذیر به نظم در آمده است . معنای بیت : آیینه ی عجایب نما و غیب نما ی اسکندر همین جامی است که اگر در آن به دیده ی تحقیق بنگریم احوال پادشاهی و سرانجام دارا که با آن همه حشمت جفاها بر او رفته است ، و خلاصه بی اعتباری جهان را به عیان نشان      می دهد . خوبان پارسی گو / ترکان پارسی گو :در بعضی نسخ به جای خوبان ، ترکان آمده است .ضبط خوبان پارسی گو برابر است با نسخه ی قزوینی ، خانلری وشرح سودی . آری به دلایلی (ترکان پارسی گو ) مناسب تر است .          1- خوبان فارسی وایرانی خواه و ناخواه پارسی گو هستند واین فی نفسه فضیلتی برای آنان نیست . بلکه حتی نوعی حشو است . لطف معنی در این است که سخن از زیبارویانی باشد که علاوه بر هنر زیبایی، از هنر پارسی گویی نیز برخوردار باشند . ترک فارسی گو ، همان ترک شیرازی است .  شادروان غنی نیز طرفدار این نظر می باشد.                2 -دلیل دوم در کلمه((پارسا ))در همین بیت یعنی در رندان پارسا نهفته است .در اینجا پارسا به معنی پرهیزگار و پاکدامن نیست . زیرا رند باصفاتی که در حافظ دارد نمی تواند پارسا باشد .بلکه به معنی پارسی ، یعنی فارسی (اهل فارس ) است . حافظ در جاهای دیگر هم این کلمه را به معنی پارسی به کار برده است :   تازیان را غم احوال گرانباران نیست   /   پارسایان مددی تا خوش و آسان بروم          و علامه ی قزوینی تصریح کرده است : ( پارسایان یعنی اهل پارس در مقابل تازیان ) دیوان ص 394    در جای دیگر نیز حافظ (پارسا ) را به معنی پارسی به کار برده است :   مرید طاعت بیگانگان مشو حافظ   /  ولی معاشر رندان پارسا می باش    لذا به قرینه    ( بیگانگان ) در مصراع اول معلوم می شود که پارسا باید پارسی باشد .3- دیگر آن که رند حافظ پارسا نیست  و رند پارسا مثل کوسه ریش پهن است .     حاصل آن که چون در غیر از بیت مورد بحث در این  غزل ، دو بار پارسا را به معنی پارسی به کار برده و یک بار آن را در مقابل تازیان  و یک بار در مقابل بیگانگان قرارداده است ، قائدتاً باید اینجا هم آن را در مقابل ترکان قرار داده باشد .